سرمایه گذاری اسلامی و اصول حاکم بر آن 

.

سرمايه‌گذاری‌ از مهمترین‌ مباحث‌ اقتصادی‌ است که بدون‌ آن ، تولید و توسعه شکل نمی گیرد و ثروت‌ تحقق‌ نمی ‌یابد. عدالت‌ و توزیع مناسب‌ ثروت، زمانی‌ معنا می‌دهد كه‌ ثروت‌ ايجاد شده‌ باشد. توليد ثروت‌ با انجام‌ سرمایه گذاری‌ اتفاق می ‌افتد و سرمايه‌ نقدی‌ با پس‌انداز، قرض‌گرفتن‌ و مشاركت‌ صاحبان‌ سرمايه‌ در امر توليد تحقق‌ می‌يابد.

نظام مالی در اسلام بر پایه دستورات شریعت در ارتباط با اقتصاد و روابط مالی بین افراد استوار شده است. از جمله مهمترین عقودی که به عنوان اصول نظام مالی اسلام مطرح هستند. عقود مشارکت، مضاربه، جعاله و اجاره است. طرفین در این عقود از محل سرمایه‌ گذاری‌ های خود به دنبال کسب سود مالی می ‌باشند. در کنار این عقود ساز و کارهای دیگری نیز وجود دارند که بر پایه خیرخواهی و انفاق به سایر مومنان قرار دارند که قرض ‌الحسنه و وقف از این دسته می ‌باشند. کارشناسان مالی اسلامی، اصول زیر را که بر گرفته از آیات قرآن، احادیث و سیره معصوم می ‌باشند را به عنوان اصول نظام مالی اسلام مطرح می‌کنند :

۱ – اصل مشارکت در سود و زیان

.

در روابط مالی میان افراد، عاملی که با سرمایه سرمایه‌گذار به کار می‌پردازد امین است و لذا ضامن تلف سرمایه نیست مگر آنکه افراط یا تفریط کرده باشد. بر پایه این اصل، هم سرمایه‌گذار و هم عامل در سود و یا زیان حاصله سهیم هستند، به عبارت دیگر، چنانچه بنا به دلایل غیر از افراط یا تفریط اصل سرمایه از بین برود، عامل ضامن اصل سرمایه نیست و سرمایه‌گذار و عامل، بنا به نسبتی که از قبل توافق کرده‌اند در زیان حاصله سهیم می‌باشند.

البته باید توجه داشت که این اصل در مورد همه عقود صدق نمی‌کند. با این توضیح که برخی از عقود شرعی، از نوع عقود با بازدهی ثابت هستند مثل قرارداد فروش اقساطی و اصل مشارکت در سود و زیان برای این قبیل عقود صدق نمی‌کند، چرا که در این قبیل عقود، سود فروشنده معلوم و مشخص است و تحولات آتی اقتصادی و شرایط مالی خریدار و میزان سود یا زیان آن ارتباطی با سود و مطالبات فروشنده ندارد.

.

۲ – اصل تحریم ربا

.

در متن آیات قرآن و احادیث صحیح رسیده از معصومان (علیهم‌السلام) دریافت و پرداخت ربا به شدت نهی شده است، مفهوم ربا در آیات به صورت ‌های مختلفی بیان شده است. براساس این آیات و روایات، تعیین سود مشخص در قرض اشکال دارد و از همین رو، بسیاری از مبادلات مالی رایج در دنیا، شبهه ربوی بودن را داد.

اصل اساسی مالیه اسلامی این است که همه اشکال بهره ممنوع می باشد .

مدل مالیه اسلامی بر اساس تقسیم ریسک کار می کند. مشتری و بانک ریسک هرگونه سرمایه گذاری را با شرایط توافق شده تقسیم می کنند ، و هر کدام سود را بین خود تقسیم می کنند.

اصل تحریم ربا، از مهمترین اصول نظام مالی اسلام است که مطابق آن به جای دریافت و پرداخت ربا بر مشارکت در سود و زیان تاکید شده است و این نظام مشارکت در سود و زیان، به عنوان راهکاری برای انتقاع از محل فعالیت‌ های اقتصادی و سرمایه‌ گذاری‌ های مالی معرفی شده است.

۳ – اصل تحریم غرر 

.

در متون شریعت، وجود غرر در معاملات نهی شده است. تعابیر مختلفی از غرر وجود دارد ، مثل وجود شک و شبهه در اجزای معامله یا عدم اطمینان به نتیجه حاصل از معامله و امثال آنها، با بررسی ساختار برخی از انواع معاملات و فعالیت‌ های رایج در سطح بازارهای مالی، عملیاتی مثل سفته ‌بازی به دلیل وجود شبهه غر در معامله نهی شده ‌اند. بنا به نظر برخی از کارشناسان اقتصاد اسلامی، از دلایل قراردادن شروطی مثل ضرورت ایجاب و قبول در طرفین عقود لازم این است که غرر در ساختار معامله از بین برود.

.

۴ – کسب پول از پول صحیح نیست

.

از دیگر اصول نظام مالی اسلامی این است که پول صرفا به عنوان یک واسطه مبادلات مطرح است و هیچ ‌گاه پول به عنوان نتیجه و محصول فعالیت‌ ها نیست. به همین دلیل صحیح نیست که کسی از محل محض آورده نقدی معاملات ، انتظار کسب سود داشته باشد. اصل تحریم ربا نیز نزدیکی بسیار با این اصل دارد. بسیاری از انتقاداتی که بر طرفداران نظریه برابری قدرت خرید مطرح می‌ شود هم بر همین مبنا است که پول، محصول به شمار نمی‌ آید. صرفا یک واسطه مبادله است.

مطابق اصول اسلامی ثروت باید فقط از طریق تجارت مشروع و سرمایه گذاری در دارایی حاصل شود و سرمایه گذاری در شرکت های درگیر با مشروبات الکلی ، قمار ، دخانیات و پورنوگرافی به شدت ممنوع است.

صکوک یا اوراق قرضه اسلامی 

.

 اوراق قرضه به علت تناقض با قانون بانکداری اسلامی در ایران اجرا نمی‌شود. در ابتدای امر، ایران از اوراق مشارکت به جای اوراق قرضه استفاده می‌کرد.

اما در دهه‌های اخیر اوراق قرضه اسلامی یا همان صکوک جای خود را به اوراق مشارکت داده است. صکوک نیز یک اوراق دارای اعتبار است که خریداران با خرید آن، منابع مالی خود را در اختیار نهاد یا دستگاهی قرار می‌دهند تا اقدام به خرید دارایی‌های خود کند.

بنابراین در اینجا همانند اوراق مشارکت نیست که اوراق صرفا برای تامین مالی پروژه‌های فیزیکی صرف شود. بلکه در اینجا شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از وجوه در اختیار اقدام به خرید دارایی‌های مورد نیاز خود کنند و به نوعی دست آنها در هزینه‌کرد بازتر است.

در مقابل خریداران نیز در مالکیت این دارایی و سود ناشی از آن منتفع خواهند بود. این در حالی است که در اوراق قرضه، افراد بدون هیچگونه ریسکی و با قطعیت تمام، بهره خود را دریافت می‌کردند.

مشکلات سرمایه گذار مسلمان در حوزه بین الملل

.

سرمایه گذاری اسلامی

.

موضوعی که ممکن است ذهن انسان را درگیر خود کند این است که اصول اسلامی ذکر شده در موارد قبل در کشور های اسلامی به راحتی قابل اجرا است و شخص مسلمان می تواند در اکثر کشور های اسلامی بدون هیچگونه مشکل و ایراد شرعی نسبت به سرمایه گذاری اقدام نماید اما اگر شخص مسلمانی بخواهد در حوزه بین الملل نسبت به سرمایه گذاری و تجارت اقدام نماید یا اینکه بخواهد در کشور های غیر اسلامی که عموما اصول و ضوابط اسلامی در آن کشور ها اجرا نمی شود سرمایه گذاری کند تکلیف چیست ؟

در این خصوص برخی شرکت ها و سازمان های خصوصی تشکیل شده اند که با راهکار های نسبتا چاره گشای خود می توانند حوزه هایی را تشکیل دهند که شخص مسلمان از آن طریق بتواند بدون مشکل و ایراد شرعی نسبت به سرمایه گذاری بین المللی اقدام نماید . این شرکت ها اساسا نقش واسطه را بازی می کنند و شرکت های بین المللی ای که حاضر به تجارت مطابق اصول اسلامی باشند را شناسایی کرده و آن ها را با شخص سرمایه گذار مسلمان ارتباط می دهند . البته حوزه فعالیت این شرکت ها صرفا ناظر به این مورد خاص نیست بلکه این شرکت ها فعالیت های گسترده ای در خصوص سرمایه گذاری اسلامی انجام می دهند که در ادامه با ذکر یک نمونه خدمات و فعالیت های این شرکت ها را توضیح می دهیم .

اسفین (حقوقدانان امور مالی اسلامی)

.

این شرکت یک بستر جهانی برای شرکت ‌های حرفه ای و متخصص در امور مالی اسلامی ، سرمایه‌گذاری در جهان اسلام و صنعت حلال است .

ISFin   در سال 2011 توسط لورن ماریلایر ایجاد شد و در کمتر از 5 سال به عنوان مشاور برتر بازارهای نوظهور در جهان برای اقتصاد اسلامی (شامل دارایی اسلامی و صنعت حلال) معرفی شد.

این شرکت طیف گسترده ای از خدمات را به شرکتهایی که مایل به ورود به این بازارهای نوظهور هستند ، ارائه می دهد و با محصولات خاصی برای مصرف کنندگان و شرکتهای مسلمان در سراسر جهان سر وکار دارد.

اسفین با سایر شرکت ها ، مشاوران متخصص در یک زمینه خاص همکاری نزدیک می کند و همچنین توصیه های حقوقی و مالیاتی (در کل شرکای خود در 75 کشور) و بسته های بازاریابی را به شرکت هایی که مایل به تولید محصولات مالی حلال _ اسلامی در بازارهای فعلی و جدید خود هستند پیشنهاد می دهد . همکاری مشترک و بین المللی با بهترین مشاوران و موسسات مالی از ویژگی های این شرکت است .

 شرکای اسفین بیشتر درگیر انتشار صکوک (” اوراق قرضه” اسلامی) توسط دولت متبوع خود مانند اندونزی ، مالزی ، لوکزامبورگ ، توگو و سنگال هستند .

ISFIN در سال 2015 اولین ستاد اجرایی امور مالی اسلامی در BENELUX را در دانشگاه کاتولیک لووین (UCL ، بلژیک) ، دومین دانشگاه قدیمی اروپا راه اندازی کرد.

این مجموعه همچنین islamica 500 را تأسیس کرد که این یک راهنمای انحصاری از 500 نفر از رهبران متفکر ، مدیران اجرایی ، متخصصان و کارآفرینان از سراسر جهان است که در اقتصاد اسلامی فعال هستند . ISLAMICA 500 تنها منبع اطلاعاتی مستقل برای ارتباط با رهبران جهانی اقتصاد اسلامی است.

اسفین در سال 2012 ، جوایز نوآوری Financial Times FT ISFIN را به دلیل ابتکاری ترین استراتژی شرکتی خود دریافت کرد .

این شرکت از تخصص مشاوران تجاری بین المللی استفاده می کند تا بتواند راهکار های سرمایه گذاری منطبق بر اصول اسلامی را ارائه دهد.

همچنین این مجموعه به شرکت ها ، نهادهای عمومی ، سرمایه گذاران و شرکت های حرفه ای علاقه مند به بازارهای رشد کمک میکند تا بتوانند با لحاظ کردن قواعد و مقررات شرع اسلام اقدام به تجارت و کسب و کار کنند .

همچنین اسفین با سرمایه گذاری های بازارهای رشد در غرب و سرمایه گذاری های غربی در کشورهای در حال ظهور کمک می کند .

اهداف اسفین 

.

سرمایه‌گذاری‌های شرعی و معاملات متعارف سازگار با شرع  

. 

یکی از اهداف شرکت اسفین کمک به سرمایه گذاران اسلامی است که در کشورهای غربی سرمایه‌گذاری می‌کنند این شرکت خدماتی از جمله مشاوره در مورد ساختار مالیاتی کشور های غربی ارائه می دهد . و همچنین به دولتهای غربی کمک می‌کند تا مقررات مالیاتی خود را طوری تنظیم کنند تا بتوانند سرمایه‌گذاری اسلامی را در کشورهای خود ترویج دهند.

هر یک از اعضای تیم این مجموعه در زمینه ای تخصص دارند که این تخصص ها عبارت اند از :

    بازاریابی متعارف اسلامی ،تجارت بین الملل ، صادرات امور مالی ، حسابرسی ، حسابرسی شرعی صنعت مالی اسلامی حلال ، هوش تجاری

نحوه همکاری شرکت اسفین

.

isfin چالش های متعددی را که هنگام ورود به خارج از کشور با آن روبرو هستید درک می کند و از ساختار چابک و محکم خود برای نتیجه گیری استفاده می کند و هنگامی که نیاز شما را تشخیص دهد ، پاسخی متناسب  ارائه می دهد.

تیم مشاوره بین المللی isfin  متشکل از مشاوران ارشد استراتژی ، توسعه تجارت ، هوش بازار ، امور مالی ، سرمایه گذاری و … می باشد .

وظیفه این شرکت این است که شما را به عنوان یک بازیگر پیشرو در بازارهای در حال ظهور سرمایه گذاری هدایت کند .

وکلای این سازمان با استفاده از قواعد اسلامی اصول و چارچوب های سرمایه گذاری و تجارت سالم را ارائه می دهند .