مقایسه کلی نظام حقوقی انگلستان و ایران

.

نظام حقوقی انگلستان 

.

مشاغل حقوقی در انگلستان و ولز به دو شاخه مجزا در سیستم حقوقی تقسیم می شوند ، وکلای سولیسیتر  و وکلای باریستر .

وکلای سولیسیتر تمایل دارند که در عمل خصوصی با دیگران کار کنند و به طور کلی اولین تماس برای کسانی هستند که به مشاوره حقوقی مراجعه می کنند . وکلای سولیسیتر در ادارات دولتی و مشاغل تجاری نیز استخدام می شوند.
انجمن حقوقی یک نهاد حرفه ای است که نماینده وکلای سولیسیتر است.
از طرف دیگر وکلای باریستر عموماً با عموم مردم سروکار ندارند ، بلکه دستورالعمل های خود را از وکیل سولیسیتر به عنوان نماینده مشتری می گیرند . شورای وکلا (The Bar Council ) یک نهاد حرفه ای است که نماینده وکلای باریستر است.

برای تبدیل شدن به وکیل باریستر یا وکیل سولیسیتر  نیاز به تحصیل در دانشکده حقوق است ، اما لزوماً نیاز به تحصیل در دانشگاه نیست . دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه که می خواهند بعد از آن در دانشکده حقوق تحصیل کنند نیازی به گذراندن تمام امتحانات نظری منظم ندارند .

وکلای باریستر

.

آموزش و ساماندهی

.
وکالت باریستری مستلزم عضویت در یکی از چهار آکادمی  دادگاه لندن است.
آکادمی ها از طریق فعالیتهای آموزشی ، امکانات ناهار و ناهار خوری ، دسترسی به اتاقها و باغهای مشترک و تهیه کمکهای مالی و بورسیه های مختلف از وکلای باریستر و دانشجویان وکالت پشتیبانی می کنند.
یکی از وظایف اصلی این آکادمی ها این است که وکلای باریستر را به هیئت وکلا  ارتباط دهد . هر کسی که مایل به آموزش وکالت است باید به یکی از آکادمی ها بپیوندد و این آکادمی ها به تنهایی قدرت فراخوانی دانشجویان را به هیئت وکلا دارند.

.

نظام حقوقی انگلستان

در کنار این مسئولیت ، آکادمی ها همچنین در اداره دادگاه های انتظامی برای رسیدگی به شکایات جدی تر از وکلای باریستر نقش دارند .

هر چهار آکادمی دارای شورای آموزش حقوقی مشترک هستند که آموزش و امتحانات دانشجویان حقوق وابسته را سازمان می دهد .

شورای آموزش حقوقی و هیئت ممیزان به طور مشترک ورود به حرفه حقوق را تنظیم می کنند.

نقش شورا تعیین شرایط پذیرش ، تأیید دوره های حقوقی و ارائه دهندگان آموزش عملی حقوقی است.
این شورا صلاحیت متقاضیان را برای پذیرش تعیین می کند و گواهی نامه ای را که دیوان عالی کشور هنگام پذیرش یک متقاضی برای وکالت به آن متکی است ، فراهم می کند .

برای تحصیل در یک آکادمی ، متقاضی باید سطح جامع ، سوابق تحصیلی خوب و شهرت بی آلایش را فراهم کند.

در طول سه سال تحصیل ، دانشجو نیاز به گذراندن دو امتحان اصلی دارد :

قسمت اول نظری است ، که فارغ التحصیلان دانشگاه معمولاً از آن در امان هستند. قسمت دوم شامل دوره های عملی است و یک الزام برای تبدیل شدن به وکیل باریستر (دوره حرفه ای وکالت) است. پس از تماس با هیئت وکلا ، یک وکیل باریستر جوان قبل از اینکه اجازه داشته باشد به طور مستقل وکالت کند ، باید یک دوره دانش آموزی یک ساله را با یک وکیل باریستر باتجربه بگذراند.

زمینه های فعالیت باریسترها در نظام حقوقی انگلستان 

 اقدامات اصلی وکلای باریستر شامل مراجعه به دادگاه ، به ویژه دادگاه های بالاتر است . آنها در مقابل دادگاه سخنرانی می کنند ، خلاصه نویسی می کنند ، مشاوره حقوقی می دهند ، و برای موارد دشوار نظر کارشناسی ارائه می دهند. معمولاً آنها از خلاصه های تهیه شده از وکلای سولیسیتر و حسابداران استفاده می کنند . وکلای باریستر خلاصه ها را تجزیه و تحلیل کرده و نتایج را به دادگاه می آورند . در حال حاضر ، تقریباً 10 هزار وکیل باریستر در انگلیس و ولز وجود دارد. بیشتر آنها در لندن دفتر دارند . نخبگان آنها مشاوران ملکه را تشکیل می دهند که بسیاری به عنوان قضات دادگاه های بالاتر انتخاب می شوند. مشاوران ملکه به دلیل پوشیدن لباسهای ابریشمی در بین مردم مشهور هستند .

بطور کلی وکلای باریستر  حقوقدانانی هستند که برای طرح دعاوی در دادگاه ، آموزش های خاصی دیده اند و بسته به اینکه چه کسی آنان را استخدام کرده باشد تعقیب ، اقامه دعوی یا دفاع می نمایند . افراد عادی نمی توانند مستقیما وکیل باریستر استخدام کنند ، آن ها بایستی توسط یک وکیل سولیسیتر (مشاور حقوقی) استخدام یا در جریان کار گذاشته شوند . قضات از میان وکلای باریستر که به عنوان مشاور معروفند انتخاب می شوند . یک وکیل باریستر موفق ممکن است بنا به توصیه مهردار سلطنتی ( رئیس مجلس اعیان ) مشاور ملکه بشود .

مشاوران ملکه بدلیل لباس مخصوصی که می پوشند به ابریشمی ها معروف اند .

وکلای سولیسیتر

.

نظام حقوقی انگلستان

.

 وکلای سولیسیتر یک انجمن حرفه ای خاص خود را دارند که جامعه حقوقی نام دارد و در سال 1826 تاسیس شده است. انجمن حقوقی مجاز است که تحصیلات و پذیرش وکلای سولیسیتر را تنظیم کند .

انجمن حقوقی تلاش می کند تا استانداردهای حرفه وکالت سولیسیتر را ارتقا دهد تا شهرت خود را ارتقا دهد . زیرا از قرن نوزدهم شهرت وکیل تقریباً با وکیل باریستر است .

پذیرش عمومی برای ورود به انجمن حقوقی برای متقاضی وکالت سولیسیتر ، مشابه پذیرش وکیل باریستر است. مدارک عمومی برای ورود به دانشگاه مورد نیاز است. مدرک کارشناسی از دانشگاه معمولاً مورد نیاز است

به منظور تبدیل شدن به یک وکیل سولیسیتر ، کارآموزان معمولاً سه سال دوره کارشناسی حقوق (LL.B) و سپس یک سال دوره عمل حقوقی را می گذرانند و سپس ، با فرض گذراندن امتحانات ، به مدت دو سال به عنوان وکلای کارآموز سولیسیتر استخدام می شوند ، شکل کارآموزی تا حدود سال 1990 کارمند مفصل خوانده می شد. کسانی که مدرک دیگری غیر از حقوق دارند ، باید یک سال پس از مدرک خود و قبل از دوره وکالت ، یک دوره تبدیل قانون (دیپلم تحصیلات تکمیلی حقوق) را بگذرانند (بنابراین 5 سال تحصیل تمام وقت به جای 4 سال)

زمینه های فعالیت سولیسترها در نظام حقوقی انگلستان

.

 زمینه عملکرد یک وکیل سولیسیتر همه کاره است و به راحتی قابل نمایش نیست. یک وکیل سولیسیتر در ارتباط مستقیم با مشتریان خود است و به آنها شخصاً مشاوره حقوقی می دهد. مشتریان می توانند اعضای جامعه ، مشاغل ، ارگان های داوطلبانه ، موسسات خیریه و غیره باشند. یک وکیل سولیسیتر دادخواست را برای موکلان خود آماده می کند و شخصاً طرفین خود را در دادگاه های بدوی (دادگاه های دادسرا ، دادگاه های شهرستان) وکالت می کند. در پرونده های دادگاه های بالاتر (دادگاه عالی یا بالاتر) که وکیل باریستر لازم است ، وکیل سولیسیتر به عنوان نماینده بین موکل و وکیل باریستر عمل می کند .
علاوه بر این ، یک وکیل سولیسیتر بر انعقاد قرارداد و مشاوره در زمینه های مختلف حقوقی مانند مالیات ، رقابت ، بیمه و قانون شرکت نظارت می کند.

در حال حاضر تقریباً 100000 وکیل سولیسیتر در انگلیس و ولز وجود دارد. 25٪ در روابط کارفرما و کارمند در شرکتها و دولتها هستند و 75٪ خود اشتغالی دارند .
وكیلان سولیسیتر دفاتر مخصوص خود را دارند ، یا به صورت مستقل یا با مشاركت با سایر وكیلان به عنوان شركت فعالیت می کنند . برخی از آنها بسیار تخصصی و برخی دیگر عمومی هستند. هنگامی که به عنوان مشتری ، با یک وکیل میگیرید که پرونده شما را اداره کند ، در ابتدا به شما مشاوره می دهند و سپس نماینده شما می شود.

وکلای سولیسیتر در اولین جلسه به شما مشاوره می دهد ، و در ادامه پرونده با شما تلفنی صحبت خواهند کرد.

در صورت داشتن نامه برای طرف مقابل در پرونده یا وکیل آنها ، نامه ها و لوایح را تبادل می کنند .

مقالات ، اظهارات و درخواست های دادگاه را برای شما تهیه و مراحل دادرسی را شروع می کنند .

نماینده شما در برخی جلسات دادگاه هستند و در دادگاه های بالا تر نماینده شما نزد وکیل باریستر خواهند بود

وکلای سولیسیتر در اکثر مراحل دادرسی در دادگاه خانواده و دادگاه شهرستان و دادگاه عالی می توانند وکیل شما باشند .  با این وجود ، بسته به نوع پرونده ، میزان کار وکیل و غیره ، وکیل شما ممکن است به وکیل باریستر دستور دهد که از شما در جلسه دادرسی نمایندگی کند.

به طور کلی سولیسیتر ها یا مشاورین حقوقی ، حقوق دانان معمولی و آموزش دیده ای هستند که بیشتر کارهایشان را در خارج از دادگاه انجام می دهند برای مثال تنظیم وصیت نامه ، انتقال خانه و … .

آن ها فقط می توانند وکالت موکل شان را در دو دادگاه پایین تر یعنی دادگاه ماجستریت و دادگاه بخش بر عهده بگیرند . یک نمونه خاص از مشاورین حقوقی ، مشاور حقوقی پلیس است که برای مطرح کردن دعاوی پلیس علیه متهم در دادگاه ماجستریت حضور می یابند در صورتی که پرونده در هر دو سیستم مدنی و کیفری به دادگاه بالاتر برود باید یک وکیل باریستر استخدام شود .

نهاد وکالت در نظام حقوقی ایران :

.

 از نظر ماهیتی در نظام حقوقی ایران صرفا یک نوع وکیل وجود دارد که صلاحیت وکالت در تمام دادگاه ها اعم از بدوی ، تجدید نظر ، دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری را دارد . همچنین صلاحیت وکلا در طرح دعوی منحصر به مسائل حقوقی یا کیفری یا خانواده یا … دیگر نمی شود بلکه اگر شخصی پروانه وکالت دریافت نماید ، در تمام موضوعات و در تمام دادگاه ها صلاحیت وکالت خواهد داشت .

اما از نظر شکلی برای اشتغال به امر وکالت در نظام حقوقی ایران دو نهاد مبادرت به صدور پروانه وکالت می نماید :

الف ) کانون وکلای دادگستری

ب ) مرکز وکلای قوه قضاییه

از نظر صلاحیت در وکالت بین وکلای دو نهاد فوق تفاوتی وجود ندارد ، یعنی اینطور نیست که وکلای یک نهاد صلاحیت طرح دعوی در دادگاه های بالاتر و وکلای نهاد دیگر صلاحیت طرح دعوی در دادگاه های پایین تر را داشته باشند .

آموزش و ساماندهی نهاد وکالت در ایران

.

اشتغال به شغل وکالت در نظام حقوقی ایران مستلزم قبولی در آزمون وکالت می باشد یعنی متقاضیان شغل وکالت می توانند با وجود شرایط تعیین شده از سوی نهاد های اعطا کننده پروانه وکالت در آزمون وکالت همان نهاد شرکت کنند و در صورتی قبولی می توانند در امر وکالت مشغول شوند .

.

بطو کلی اشخاص متقاضی شغل وکالت حداقل باید مدرک لیسانس حقوق یا فقه و مبانی حقوق از دانشگاه های مورد تایید وزارت علوم یا مدرک حوزوی معادل شده با تایید وزارت علوم را دارا باشند .

همچنین حداقل سن برای ثبت نام در آزمون وکالت 24 سال و حداکثر سن برای حوزه قضایی تهران 40 سال و سایر حوزه های قضایی 50 سال است .

متقضیان پس از قبولی در آزمون وکالت باید 18 ماه دوره کارآموزی نزد وکیل با تجربه تر را سپری کنند .

در دوره کارآموزی تمام فعالیت های کارآموز با هماهنگی وکیل سرپرست خواهد بود .

پس از دوره کارآموزی و با شرکت در آزمون اختبار ، کارآموز می تواند به عنوان وکیل پایه یک و به طور مستقل در شغل وکالت فعالیت نماید .