وکالت مهاجران افغانستانی
مشکلات وکالتی مهاجران افغانستانی در ایران
مشکل در دریافت مطالبات از کارفرمایان
حوادث و سوانح در محل کار
زندانیان افغانستانی در زندان های ایران
دلایل عدم مراجعه مهاجران به محافل قانونی ایران برای پیگیری حقوق خود
حضور غیرقانونی در ایران
بیش از نیمی از مهاجران افغانستانی که در کشور حضور دارند را مهاجران غیرقانونی تشکیل می دهند که به دلیل نقض قوانین کشور مورد تعقیب و پیگیری قرار می گیرند که این امر باعث ترس این عزیزان از مراجعه به محافل قانونی کشور شده است .
عدم اعتماد به قوانین کشور ایران و ترس از لغو اقامت مهاجران قانونی
بیشتر این مهاجران واهمه جانب گیری وطنی از سوی قضات و مسئولین ایرانی دارند که همین امر باعث شده است سعی کنند تا حد المکان خود را از محافل قانونی در ایران دور نگه دارند.
عدم داشتن اطلاعات کافی از قوانین کشور ایران
بیشتر مهاجران به دلایلی همچون بی سوادی به دلیل جنگ های طولانی مدت در کشور خود یا عدم پیگیری و مطالعه با قوانین کشور ایران بیگانه می باشند که این امر باعث عدم آشنایی آنها با قوانین و نحوه بازپس گیری حقوق آنها شده است .
مشکلات وکالتی افغانستانی های مقیم ایران
.
در طی سالیان طولانی بسیاری از مهاجران و پناهجویان افغانستانی به دلایل جنگ های طولانی و عدم اشتغال به کشور ایران مهاجرت کرده اند که با توجه به آمارها تعداد آنها کم هم نیست.در طی جنگ ایران و عراق به دلیل جنگ های داخلی در افغانستان بیشترین درصد ورود افغانستانی های مهاجر به ایران ثبت شده است که در طی این سالها مرزهای کشور به دستور آیت الله خمینی بر روی مهاجران افغانستانی باز و سپاه و بسیج مکلف به همکاری با این همسایگان هم مرز شدند.
.
جمعیت مهاجران افغانستانی در ایران
.
بر اساس آمار منتشر شده در سال 1395 حدود 1.500.000 نفر از پناهجویان افغانستانی در ایران حضور دارند که این آمار را باید خیلی بیشتر از این حدود در نظر گرفت زیرا این آمار مربوط به مهاجران قانونی است و می توان به راحتی گفت که حتی بیشتر از این تعداد مهاجران غیر قانونی در کشور حضور دارند که بیشتر مشکلات وکالتی مربوط به همین قشر می باشد که در ادامه بصورت کامل تر به این موضوع خواهیم پرداخت.
گفتنی است مهاجران افغانستانی در یک شهر مشخص در ایران ساکن نبوده و به نوعی در شهر های ایران پخش شده اند که بر اساس آمارها بیشتر این تعداد در استان تهران و پس از آن در رتبه دوم در استان خراسان رضوی ساکن هستند.
شمار دانشجویان افغانستانی در ایران هرساله افزایش یافته و تعامل خوبی میان دانشگاه های ایران و تعدادی از دانشگاه های کشور افغانستان برقرار شده است و از لحاظ تجاری نیز شاهد رشد چشم گیر تجارت میان این دو کشور در این سالها شده ایم.
.
دلایل عدم تمایل مهاجران به پیگیری و گرفتن حق و حقوق خود
.
بسیاری مشاهده شده است که مهاجران در ایران در گرفتن حق و حقوق خود دچار مشکل می شوند و بجای مراجعه به محافل قانونی و تشکیل پرونده به راحتی حاضر می شوند از حقوق خود بگذرند اما به دادگاه مراجعه نکنند که این موضوع ریشه در مشکلاتی همچون موضوعات اقامتی ، عدم داشتن اطلاعات حقوقی کافی و …. دارد که ما در این مقاله سعی به معرفی گوشه ای از این مشکلات و حل این موضوعات داریم.
.
1- حضور غیرقانونی در ایران
.
همانطور که در بالا گفته شد بسیاری از جمعیت مهاجران را در کشور ، مهاجران غیر قانونی تشکیل می دهند که به سختی و با مشکلات فراوان از مرز گذشته و خود را به ایران می رسانند.
از آنجایی که در محافل قانونی کشور مهاجران برای پیگیری مشکلات حقوقی و کیفری خود نیاز به داشتن شماره تابعیت می باشند بسیاری از این مهاجران غیرقانونی از روبه رویی با قانون واهمه دارند و در مواردی که دچار مشکل با فردی می شوند ترجیح می دهند موضوع را به روش قانونی پیگیری نکنند و حتی از حق و حقوق خود بگذرند تا بنا بر قانون جمهوری اسلامی محاکمه نشده و به کشور خود بازگردانده نشوند.
.
2- عدم اعتماد به قوانین کشور ایران و ترس از لغو اقامت مهاجران قانونی
.
دسته دیگری از مهاجران که حتی دارای شماره تابعیت در کشور هستند و اقامت قانونی دارند نیز به دلیل حضور در کشوری دیگر و داشتن واهمه جانب گیری وطنی از سوی قضات و مسئولین ایرانی معمولا سعی میکنن تا حد المکان خود را از محافل قانونی در ایران دور نگه دارند و در رویارویی با مشکلات خویشتنداری را بر پیگیری قضایی ترجیح می دهند.
.
3-عدم داشتن اطلاعات کافی از قوانین کشور ایران
.
بر اساس مطالعات می توان به راحتی به این موضوع رسید که به دلایلی همچون جنگ های طولانی مدت در کشور افغانستان و فقر تعداد بسیاری کمی از این مهاجران فرصت درس خواندن و آموزش داشته اند و بسیاری از مهاجرانی که بصورت غیر قانونی از مرز دو کشور گذشته و وارد کشور ایران می شوند معمولا مهاجرانی هستند که سواد زیادی ندارند و با قوانین کشور ایرانی بیگانه می باشند.
با توجه به قوانین کشور ایران این مهاجران نمی توانند در فرصت های شغلی پیش رو شغلی متناسب انتخاب کنند و در شغل خود به مراحل بالا و مدیریت برسند به همین دلایل درصد بالایی از جمعیت کارگران کشور ایران را مهاجران افغانستانی تشکیل می دهند که زیاد به دنبال آموزش و آموختن قوانین نیستند که این موضوع و بیگانگی با قوانین باعث شده است در مواقعی که می توانند حق و حقوق خود را پیگیری کنند به راحتی از حقوق خود بگذرند.
.
مشکلات وکالتی مهاجران افغانستانی در کشور ایران
.
1-مشکل در دریافت مطالبات مهاجران از کارفرمایان خود
.
همانطور که در بالا گفته شد جمعیت کثیری از مهاجران به شغل شریف کارگری در کشور ایران مشغول هستند اما از آنجایی که طبق قوانین کشور، معمولا پروژه های عظیم و قانونی اجازه استفاده از مهاجران را ندارند در پی این موضوع این عزیزان روی به پروژه ها و ساختمان های غیرقانونی برای کار می آورند که به دلیل عدم احاطه محافل قانونی کشور بر این ساختمان ها و پروژه ها نحوه پرداخت حقوق بصورت قانونی و قابل پیگیری نیست و معمولا بصورت صحبت دو طرفه بین کارفرما و کارگران صورت می پذیرد و در هنگام پیش آمدن مشکل در پرداخت و دریافت حقوق سند و مدارک کافی برای بردن شکایت به محافل قانونی وجود ندارد و این موضوع که بیشتر این مهاجران بصورت غیرقانونی در کشور حضور دارند و ترس دستگیری و بازگرداندن به کشور خود را دارند بر دلایل عدم پیگیری حق و حقوق مهاجران می افزاید.
.
2-حوادث و سوانح در محل کار یا غیره
.
بر اساس آمارها به دلیل نبود شغل برای مهاجران ، این قشر ضعیف به شغل کارگری روی می آورند که در همین شغل نیز برای کسب شغل نسبت به همتایان ایرانی مجبور به دادن تخفیف در دستمزد خود می شوند و بر اساس آنچه که در بالا گفته شد بسیاری از مهاجران در پروژه و ساختمان های غیر قانونی که توجهی به اصول و مقررات ایمنی ندارند مشغول به فعالیت هستند و در زمانی که حادثه ای برای این مهاجران پیش بیاید از آنجایی که ساختمان یا پروژه بیمه ندارد و اصول و مقررات ایمنی را هم رعایت نکرده است ، کارفرما از قبول پرداخت جریمه و هزینه های معالجه فرد آسیب دیده سر باز می زند و معمولا کارفرمایان با اشراف به این که این مهاجران اکثرا بصورت غیرقانونی در کشور حضور دارند و به دلیل ترس از دستگیری و محاکمه به محاکم کشور شکایت نمی کنند اقدام به بکارگیری از این عزیزان در مشاغل پرخطر می کنند.
.
3-زندانیان افغانستانی در ایران
.
در پی اقدام بسیاری از مهاجران به ورود غیرقانونی به کشور ایران و دیگر موضوعات غیر مجاز از قبیل قاچاق مواد مخدر و غیره عده زیادی از مهاجران افغانستانی در زندان های کشور ایران هستند و گاها تعدادی از آنان سالیانی طولانی به دلایلی همچون عدم داشتن اطلاعات از قوانین کشور ایران و عدم دسترسی به وکیل در زندان حضور دارند.
علی محسن زاده _ وکیل بین المللی
.